Tophane Saat Kulesi, ilk olarak Sultan Abdülaziz döneminde yaptırılmış ancak 1900'lü yıllara kadar, bilinmeyen bir tarihte yıkılmıştır. 2 Ağustos 1904'te yapımına tekrar başlanmış, 31 Ağustos 1905'te tamamlanarak II. Abdülhamit'in tahta çıkışı şerefine, 31 Ağustos 1906 günü Vali Reşit Mümtaz Paşa tarafından törenle hizmete sokulmuştur. ( Wikipedi )
Tophane Saat Kulesi nerede? Tophane Saat Kulesine nasıl gidilir?
Tophane Saat Kulesi, Bursa Osmangazi ilçesindedir. Kule, Osman Gazi ve Orhan Gazi türbelerinin bulunduğu alandadır.
Tophane Saat Kulesinin yerini aşağıdaki haritadan görebilirsiniz.
Beyazıt Meydanı, Cami ve çevresi yüzyıllardır bir çok fotoğrafçının uğrak yeri olmuştur. Çok nadir bulunan 1890 yılına ait renklendirilmiş bu fotoğrafta bunlardan biridir.
Beyazıt Kulesi
Beyazıt Kulesi, yangınları gözetlemek ve haber vermek amacıyla İstanbul'un Beyazıt semtinde ilk olarak 1749 yılında ahşap olarak inşa edilen 85 metre yüksekliğinde kule. Gözetleme yerine kadar çıkan merdivenler 180 basamaktan ibarettir.
Başlangıçta ahşap olarak inşa edildi. 1756'daki Cibali yangınında yandı. 1826'da yeniden yapılan kule yeniçeri ayaklanmasında tekrar yandı. Kule üçünçü kez Sultan II.Mahmut zamanında, 1828 yılında Senekerim Balyan'ın mimarlığı altında tekrar yapıldı. ( kaynak : wikipedi )
Beyazıt Kulesinin üzerinde II. Mahmut tuğralı bir kitabe bulunmaktadır. Kitabeyi, Yesarizade Mustafa İzzet Efendi yazmıştır.
Hak bu kim Sultan Mahmut'un Saray-ı şevket'e Bir naziri gelmemiştir olalı Dünya bina Bani-i endişesi tecdid kıldı devletin Köhne bünyan-ı cihanı etmede hala bina Eyleyüp Eski Saray'ın Bab-ı Serasker o şah Nev be nev yapmakta anda bir nice bina Emredip Serasker-i Sabık Hüseyin Gazi'ye Buldu bu Kaf-ı şeca'at kulle-i ra'na bina Eyleyüp Serasker-i lahık nezaret hüsnüne Anı ma'na eyledi güya iki paşa bina Revzen-i eflakden baktıkça zir-i payine Kaldı kendi kaddine hayrette bu bala bina Olmasa zerrin külahı asumana münteha Arz eder mi zer alemle kevkeb-i zehra bina Dar-ı mülkü etmesin bu kulleyle muhtaç Hakk Ziynet içün etmiş olsun şah-ı mülk-ara bina Kulle-i eflaki durdukça o şah eylesin Zirve-i çarha esas-ı şevketin Mevla bina Sanki tak-ı çarha yazdım 'İzzeta tarihim Kıldı Han-ı Mahmut-ı 'Adli kulle-i vala bina 1244 (1829) Harrerehu El-fakir el-'abd e'd-da'i
Saray fotoğrafçılarından Abdullah Freres imzalı bu resimde kulenin etrafının o dönemde açık olduğu görülmektedir.
Beyazıt Kulesi ve Meydanı
Aşağıdaki iki tarihi fotoğrafta, kulenin Süleymaniye Cami tarafından çekilmiş hemde Beyazıt Cami tarafından çekişmiş resimlerini görebiliriz.
Beyazıt Kulesi ve Süleymaniye
Bu resimde ise kule tam ters istikametten fotoğrafa alınmış. Seraskerat binası ve Beyazıt Cami görünmekte.
Beyazıt Kulesi ve Beyazıt Cami
Son olarak bu resimde Beyazıt Cami ve İstanbul manzarasını, 1880'lerde Beyazıt Kulesinden çekilmiş çok güzel bir fotoğrafla görüyoruz.
Beyazıt Cami 1880'ler
Beyazıt Kulesi nerededir? Beyazıt Kulesine nasıl gidilir?
Kulenin bulunduğu yeri aşağıdaki haritadan görebilirsiniz.
15 yüzyıl ortalarından 20. Yüzyıl başlarına kadar tarihlenen, yüzlerce mezar taşının yer aldığı
Muradiye açık hava Müzesi'nde Farsça, Arapça ve Osmanlıca yazılmış mezar taşları bulunmaktadır.
muradiye mezar taşları
Taşların üzerinde yer alan, Osmanlı hat sanatının Şaheserleri sayılabilecek sülüs, muhakkak, ta'lik ve az sayıda da olsa rik'a yazı çeşitleri yazı sanatının tüm güzelliklerini sunmaktadır.
muradiye mezar taşları-1
Askeriye,ilmiye ve sivil olmak üzere geniş halk kitlesine mensup kişilere ait olan bu mezar taşlarında, adına hazırlanan kişinin kısa bir hayat hikayesini mesleğini ve toplum içindeki yerini anlamak da mümkündür.
muradiye mezar taşları müzesi
Bursa ve çevresindeki çeşitli bölgelerden toplanarak buraya getirilen mezar taşlarının arasında alimler, askerler, yüksek rütbeli devlet memurları ve sade vatandaşların taşları yanında Mevlid yazarı Süleyman Çelebi ve Hacivat Karagöz gölge oyununu ilk icra eden Şeyh Küşteri gibi şahsiyetler de bulunmaktadır.
muradiye mezar taşları müzesi
Muradiye Açık Hava Müze'sinde mezarları oluşturan sandukalar, şahideler ve pehlerle birlikte çok miktarda sarık ve kavuk da yer almaktadır. Bunlardan başka çeşme, mektep ve dergah gibi yapıların bina kitabeleri de sergilenmektedir.
Osmanlı mezar taşlarındaki her sembol, şekil veya obje bir mesajı belirtir. Mezar taşlarının ve üzerilerindeki desenlere kadar bir çok işaret, o mezarda yatan hakkında bilgi vermektedir. Mezar taşının bir başlığı varsa, bu mezar bir erkeğe aittir. Erkeklerin mezar taşlarında bulunan başlıklar, mezar sahibinin meslek ve meşrebine göre yapılmaktadır. Bu mezar taşı başlıkları kendi içlerinde en sade şekliyle; sarıklı, kavuklu, başlıklı ve fesli olarak dörde ayrılmaktadır. Osmanlı mezarlıklarında yatan kişinin mesleğini, mezar taşının üzerindeki işaretlerden anlamak mümkündür. Mesela bir denizcinin mezar taşında; çapa, gemi direği ve yelken bezi; bir katibinkin de ise, hokka ve kalem görülmektedir. Hanımların mezar taşları ise çiçeklerle süslüdür.
mezar taşı başlıkları
Mezar Taşlarının Sembolleri ve Anlamları;
Burma Sarıklı Başlık;
Şehzade, Kubbealtı Vezirleri, sancakbeyleri, beylerbeyleri Deftedar gibi üst düzey devlet adamlarının tercih ettiği 16.yüzyıl’da kullanılan bu sarık çeşidini
birçok mezar taşında görmek mümkündür.
burma sarıklı başlık
Mevlevi Başlıkları;
Mevlevilikte tarikata intisap edip derviş olanların taşlarında “ Destarsız dal sikke” vardır.
mevlevi başlıkları
Örfi Destari Kavuk;
Bu kavuğu takanların büyük bölümü küçük dereceli ulema, küçük ve orta kademeden kadılar, müftüler, imamlar ve vakıflarda çalışanlar ile derviş ve şeyhlerdir.
örfi destari kavuk
Nakşi Başlıkları;
“Nakşi Tacı”. Kadiri ve Nakşi tarikatlarına ait mezar başlıkları ise “ Müjganlı”dır.
nakşi başlıklar
Dardağan Tipi Başlık;
Yeniçerilerin büyük bir bölümü tarafından kullanılmıştır.
dardağan tipi başlık
Bektaşi Tacı;
“Bektaşi” şeyhlerinin mezar taşlarında çoğunlukla 12 terkli yani dilimli “ Hüseyni” ve 4 terkli “Edhemi” başlık kullanılmıştır.
bektaşi tacı
Nezkebi Başlık;
Hattat, kaşıkçı, nalbant, hekim ve esnaflar tarafından kullanılmıştır.
nezkebi başlık
Kadiri Tacı;
Kadiri ve Nakşi tarikatlarına ait mezar taşı başlıkları ise “Müjganlı”dır. Ayrıca Kadiri mezar taşlarında “18 köşeli yıldız” ile “8 yapraklı gül” motifli kabartmalar vardır.
kadiri başlık
Fesli Başlık;
Kişinin mesleği hakkında tam bir bilgi vermez. Sadece hangi dönemde yaşadıkları anlaşılır.
fesli başlık
Gülşeni Tacı;
Gülşeni tarikatı mensupları için kullanılmıştır.
Hotozlu Başlık;
Hanım mezarları için kullanılmıştır. Osmanlı hanımların günlük hayatta hotoz taktıkları için, hotoz başlıklı mezar taşları da görmek mümkündür. Bu hotozun altında, hanımların alınlarına yahut boyunlarına taktıkları altın sıralı kolye ve alınlıklar mezar taşlarına işlenmiştir.
Himmeti Tacı;
Himmeti tarikatı mensupları için kullanılmıştır.
